Làm thế nào để giành chiến thắng trong bóng bàn hiện đại

NTBB xin giới thiệu bài thảo luận của LI-XIAO-DONG, huấn luyện viên của đội tuyển bóng bàn Trung Quốc trong dịp làm việc với các đối tác châu Âu - ngày 14/11/2009.

Vì bài này khá dài, nên NTBB sẽ giới thiệu làm nhiều kỳ để anh chị em tham khảo. 

Hồ sơ cá nhân Li-Xiao-dong:

- Huấn luyện viên trưởng của Liên đoàn bóng bàn Trung Quốc.
- Phó trưởng ban của Ủy ban Nghiên cứu Kỹ thuật.
- Huấn luyện viên của đội tuyển quốc gia Trung Quốc (huấn luyện viên trưởng đội tuyển nữ).
- 12 năm huấn luyện đội Bắc Kinh, 22 năm với đội tuyển quốc gia Trung Quốc.
- Chịu trách nhiệm phát triển đội tuyển vô địch giải thế giới và Olympic như Teng Yi, Wang Tao, Yan Sen, Wang Liqin, Wang Nan, Li Ju.v.v.
- Thực hiện nhiều phát kiến và nghiên cứu về lý thuyết bóng bàn, tham gia các hội thảo trong cộng đồng thể thao Trung Quốc, xuất bản nhiều bài tiểu luận trên các tạp chí chuyên nghiệp.

----------------------oOo----------------------

Làm thế nào để giành được chiến thắng trong bóng bàn hiện đại
(Li Xiao-dong)

Đại diện Liên đoàn Bóng bàn Trung Quốc, tôi rất vinh dự và vui mừng được ở đây chia sẻ ý tưởng với các đối tác châu Âu của chúng tôi. Đối với sự phát triển tích cực của bóng bàn ở châu Âu và trên thế giới, đây là hình thức hợp tác mang lại lợi ích to lớn. Hôm nay đơn giản là một sự khởi đầu tuyệt vời. Tôi tin chắc rằng, với những nỗ lực từ tất cả các bạn, ước mơ và mục tiêu của chúng ta sẽ sớm trở thành hiện thực. Tôi sẽ nói chuyện về năm chủ đề sau đây.

I. Các giai đoạn phát triển bóng bàn

Bóng bàn đã được bắt đầu ở Anh vào đầu thế kỷ 20. Đó là một trò vui chơi giải trí khi rảnh rỗi cho tầng lớp quý tộc. Nó được xem như "quần vợt trên bàn ăn" và không được thực hiện một cách nghiêm túc. Tuy nhiên, trong thế kỷ qua, với sự nỗ lực của các thế hệ “người chơi bóng bàn”, trò chơi giải trí tầm thường này đã phát triển thành một môn thể thao có tính cạnh tranh tuyệt vời mang tầm cỡ thế giới với những tác động cự kỳ to lớn. Có năm giai đoạn phát triển.

Giai đoạn đầu tiên: Thời kỳ của nhựng người chơi rơ cắt (trước những năm 1920 – sau năm 1940).
Đó là thời kỳ được thống trị bởi phong cách chơi cắt bóng của các cầu thủ châu Âu, nhấn mạnh đến việc kiểm soát bóng và phòng thủ. Môn thể thao bóng bàn lúc này đang ở giai đoạn bắt đầu và khám phá. Nó được đặc trưng bởi các loạt đánh bóng qua lại kéo dài thời gian, thiết bị nghèo nàn, thời gian chơi lâu, và tính đối đầu yếu. Nó không đòi hỏi nhiều sức lực và hầu hết người chơi chỉ cần đẩy (gò – ND) và cắt bóng.

Giai đoạn thứ hai: Kỷ nguyên giật bóng bằng vợt dọc (trước 1950 – sau 1950). 
Phát minh người Nhật Bản về lối chơi giật một bên bằng vợt dọc là một động thái quan trọng mang lại sự kết thúc của một kỷ nguyên. Trò chơi đã rẽ theo một hướng khác. Tấn công đã thay thế cho phòng thủ. Các cú đánh đã trỡ nên tích cực và mạnh mẽ hơn. Việc khai sinh lối đánh này đã sớm phế truất một thời kỳ làm khuấy động toàn bộ thế giới bóng bàn và châu Âu.

Giai đoạn thứ ba: Thời kỳ tấn công nhanh bằng vợt dọc (đầu những năm 1960 – sau 1970). 
Dựa trên lối đánh tích cực bền bỉ của người Nhật Bản, Trung Quốc đã phát triển phong cách riêng của họ với các cú tấn công nhanh bằng vợt dọc dán mút gai theo đặc trưng và tình huống của Trung Quốc. Phong cách chơi đã nhanh hơn và có nhiều kiểu đánh hơn. Đó là sự sáng tạo và năng động. Những ưu thế đã sớm thể hiện trong cuộc chiến giữa Trung Quốc và Nhật Bản. Cuối cùng, lối đánh đó đã dẫn đầu xu hướng và trở thành phong cách chủ đạo theo thời gian.

Giai đoạn thứ tư: Thời kỳ của cuộc đấu tay đôi giữa châu Âu và châu Á (cuối những năm 1970 – giữa những năm 90).
Sự trỗi dậy của phong cách châu Âu với các cú giật hai càng được đặc trưng bằng sự thành công của cuộc cách mạng của người châu Âu về lối đánh và chiến thuật. Phong cách đã được nâng cao và đem đến nhiều thuận lợi cho sự phát triển. Nó dẫn tới một cuộc đối đầu giữa châu Âu và châu Á. Hai phong cách chiến đấu, tương tác và học hỏi lẫn nhau. Nhiều cầu thủ lớn và sự cạnh tranh khốc liệt đã xuất hiện lên vũ đài bóng bàn. Đó là một thời kỳ thịnh vượng.

Giai đoạn thứ năm: Thời kỳ toàn cầu hóa (giữa những năm 1990 - nay). 
Hiện nay, mặc dù Trung Quốc có một lợi ít lợt thế trong nhiều cuộc thi đấu, nhưng trên góc độ toàn bộ thế giới, đã có rất nhiều VĐV có trình độ kỹ thuật tương đương nhau. Khi một môn thể thao phát triển, mọi người cũng đã đạt đến một sự đồng thuận chung rằng môn thể thao này nên được chơi và được xem như là một môn thể thao biểu diễn. Sự hiểu biết và quan điểm của chúng ta về tốc độ, sức mạnh, độ xoáy và tính tích cực là giống nhau một cách đáng ngạc nhiên. Chúng ta có thể thấy rằng Boll, Samsonov, Wang Hao hay Wang Liqin có sự khác biệt nhau rất ít khi họ chơi với đầy đủ tiềm năng của mình. Để đạt được cùng một kết quả, chúng ta chỉ khác nhau ở đường đi.
II. Thiết lập một định hướng (hoặc kế hoạch) chủ đạo. 

Nếu chúng ta muốn thành công trong một môn thể thao mang tính cạnh tranh, chúng ta cần phải có một định hướng thật rõ ràng để chịu trách nhiệm về sự phát triển. Định hướng đó sẽ quyết định hướng nào mà môn thể thao đang hướng đến và trở thành phương châm để phát triển môn thể thao đó. Bên trong khuôn khổ này, nhiều phong cách chơi khác nhau có thể được phát triển một cách đúng đắn với các đặc tính riêng của mình.

Việc thiết lập định hướng chủ đạo này là để kết hợp các xu hướng và mô hình phát triển của môn thể thao, và các tiêu chuẩn cùng các tình trạng của các khu vực riêng rẽ. Định hướng này phải thật chính xác, rõ ràng, dễ hiểu và đi trước thời gian. Dĩ nhiên không thể nói rằng định hướng là không bao giờ thay đổi. Nó sẽ phát triển và trở nên tiên tiến hơn theo sự thay đổi của tình hình và nhu cầu. Có thể công bằng để nói rằng Trung Quốc đã làm tốt trong khía cạnh này. Tôi muốn giới thiệu nó cho bạn và mong muốn chân thành nhất của tôi là các bạn cũng hãy cung cấp cho tôi các thông tin phản hồi có giá trị của các bạn. Tôi chắc chắn rằng chúng tôi có nhiều điều để học hỏi từ các bạn.

Trước hết, chúng tôi đã biết rất rõ những lợi thế của người Trung Quốc trong môn thể thao này (trong đó chú trọng về kỹ thuật) khi xây dựng các định hướng. Người Trung Quốc chăm chỉ làm việc và có một mức độ chịu đựng rất cao. Chúng tôi cũng rất nhanh nhẹn về thể chất và trí não của mình. Vì vậy, khi chúng tôi xây dựng các phong cách chơi khác nhau, chúng tôi luôn luôn áp dụng "giành thế chủ động, thay đổi nhanh chóng và vững chắc với các chi tiết” làm cơ sở. Trong suốt lịch sử, chúng tôi đã chú trọng đến nhiều tình huống và nhu cầu khác nhau để xây dựng các định hướng chủ đạo và các kế hoạch mới.

1. Trong những năm 60 của thế kỷ trước, lối chơi tấn công nhanh bằng vợt dọc, được sinh ra bởi những người thành công của lối đánh này, đã trở thành phong cách chơi chiếm ưu thế lúc đầu ở Trung Quốc. Để nâng cao uy thế và thiết lập định hướng rõ ràng cho việc huấn luyện kiểu đánh chủ đạo này, chúng tôi tập trung vào "nhanh, dữ đội, chính xác, biến hóa" như là định hướng tổng thể. Tất cả các phong cách đều làm việc hướng tới những mục tiêu này. (chẳng hạn, tấn công hai càng như Zhaung Zedong, chặn và đánh như Li Furong và Xu Yinsheng). Định hướng chủ đạo là yếu tố đầu tiên của một phong cách và được xem như là một mốc quan trọng.

2. Vào những năm 70, sự xuất hiện của kiểu chơi giật bóng 2 càng của châu Âu đã gây ra khó khăn rất lớn cho kiểu chơi tấn công nhanh bằng vợt dọc của Trung Quốc. Nhằm điều chỉnh độ xoáy, tạo xoáy và phát triển tốc độ khi đối mặt với spin, Xu đã bổ sung "xoáy" vào định hướng tổng thể đã nói ở trên. Việc đương đầu thách thức về xoáy với một thái độ tích cực, chúng ta coi đây là cột mốc thứ hai trong di sản của mình cho đến ngày nay.

3. Những năm 80 đã cho thấy sự vùng lên toàn diện của Waldner và Persson khiến cuộc đối đầu châu Âu-Châu Á ngày càng trở nên nóng hơn. Họ phô diễn các mối đe dọa rất lớn cho Trung Quốc. Chúng tôi chủ trương lấy "kỹ năng toàn điện, sở trường sắc nét, không để lộ các điểm yếu" làm định hướng chủ đạo của chúng tôi để đặt mình vào vị trí tốt hơn để giành chiến thắng.

4. Vào những năm 90, chúng tôi đã cố gắng để dự đoán bóng bàn sẽ phát triển như thế nào. Vào thời điểm đó, Cai Zhenhua đã đúng khi nói rằng nó sẽ là một cuộc xung đột giữa xoáy lên và tấn công trên xoáy lên. Đồng thời, ông ta cũng ủng hộ "lý thuyết kết nối" liên quan đến khả năng chuyển từ phòng ngự sang tấn công hoặc ngược lại. Đây là nền tảng lý luận mà chúng tôi đã căn cứ vào nhằm phát triển các thế hệ cầu thủ ttương lai. Vì vậy, nó là cột mốc thứ ba.

5. Bốn năm trước đây (2005 – ND), chúng tôi đặt định hướng đã đề cập ở trên vào trong những chi tiết sâu hơn trong khi áp dụng . Nó đã trở thành "giành thế chủ động, sở trường sắc nét, kỹ năng toàn diện, liên kết chặt chẽ các động tác, cân bằng giữa phòng ngự và tấn công, hướng tới dũng mãnh, độ nhanh, độ xoáy và sự biến hóa". Định hướng này chắc chắn đã đưa ra một mục tiêu rõ ràng hơn cho bóng bàn hiện tại.
công liên tục. Các cú đánh phải nhanh và không ngừng nghỉ. Khi nhận giao bóng và giữ được quyền kiểm soát bóng, cần phải cố gắng để chộp lấy những cơ hội chủ động tấn công, tạo ra thêm nhiều cơ hội, và giữ vững khả năng kiểm soát bóng. Trong các loạt đánh qua lại, nên tấn công đầu tiên, trước hết phải đặt nhiều sức mạnh vào các cú đánh, và thay đổi hướng của các cú đánh. Ngay cả trong khi phòng thủ, cũng cần tạo áp lực lên đối thủ của mình một cách mạnh mẽ và tìm kiếm mọi thời cơ để phản công với tiêu chí vững chắc. Tất cả những liên kết này được phối hợp lại với nhau nhằm thực hiện ý muốn giành thế chủ động. Khi đó, chúng sẽ trở thành một phong cách chơi bóng ở mức độ cao, tích cực và quyết liệt.

Sở trường sắc nét - Khi một cầu thủ có sở trường áp đảo đối thủ của mình, là anh ta đã có phong cách chơi bóng. Sẽ dễ dàng hơn và hiệu quả hơn tập trung huấn luyện xoay quanh điểm mạnh nhất của anh ta. Ví dụ, sở trường của Ma Lin là những cú giao bóng của anh ta. Do đó, anh ta đã có nhiều cơ hội hơn để tấn công, anh ta di chuyển nhanh hơn và các cú tấn công liên tục của anh ta trở nên mạnh mẽ hơn. Trong trường hợp như vậy, anh ta có thể dễ dàng xây dựng một hệ thống tấn công riêng của mình và một phong cách chơi bóng độc đáo. Ngược lại, việc đào tạo nâng cao sẽ gặp rất nhiều khó khăn nếu người chơi không có một sở trường để làm việc trên đó.

Kỹ năng toàn diện – Cần phải có kỹ năng toàn diện trong bóng bàn hiện đại ngày nay. Sẽ không có chỗ cho những khuyết điểm rõ ràng hoặc sự yếu kém. Nếu không, những điểm yếu sẽ trở thành tai họa khi đối thủ liên tục gây sức ép lên “gót chân Asin”. Tất cả các kỹ năng, tấn công và phòng thủ, giành thế chủ động và quyền kiểm soát, gần và xa bàn, thuận tay, trái tay .v.v... phải được làm chủ và sử dụng ở những thời điểm thích hợp.

Tranh giành quyết liệt – Môn thể thao bóng bàn được phát triển thành một môn ngày càng nhanh. Không thể giới hạn độ nhanh của nó chỉ đơn thuần ở trong 3 cú đánh đầu tiên. Người ta phải tranh giành trong mọi tình huống. Chúng tôi yêu cầu (các cầu thủ của chúng tôi) rằng phải tấn công khi anh có thể, phải tăng thêm áp lực khi anh có thể, phải biến hóa khi anh có thể, khi các cú đánh mà anh không thể giành được thế chủ động tấn công thì phải kiểm soát hoặc phản công một cách có kiểm soát để làm cho đối thủ của anh khó chịu, từ đó tạo cơ hội cho cú tấn công tiếp theo. Không có chỗ cho mọi sự thiếu liên kết trong quá trình tranh giành bóng.

Kết nối chặt chẽ - Đây có nghĩa là việc kết nối các cú đánh thứ 3 và thứ 5, hoặc thứ 4 và thứ 6 và phải đưa chúng vào một sự phối hợp. Hầu hết mọi người có xu hướng chơi một cú đánh an toàn (tỷ lệ phần trăm cao) trước khi đi đến một cuộc tấn công. Thực tế điều này thường dẫn đến mất chủ động và cơ hội. Vì vậy, một cầu thủ cần phải được yêu cầu là người chơi một cách tích cực, có tính tiến công. Với những người có đủ tinh thần mạnh mẽ, họ có thể giành chiến thắng trận chiến trong chủ động.

Cân bằng giữa tấn công và phòng thủ - Bóng bàn đương đại đang hướng tới phong cách chơi toàn diện. Một người chơi được coi là yếu khi hoặc chỉ tấn công hoặc chỉ phòng thủ. Một VĐV chắc chắn sẽ nổi lên như là người thắng cuộc khi cú tấn công của anh ta xé toạc sự phòng thủ của đối phương ra từng mảnh trong khi cú phòng thủ của anh ta có khả năng cắt đứt các cú tấn công của đối phương. Vì vậy, người ta cần phải cố gắng đạt được sự cân bằng giữa tấn công và phòng thủ.

Dũng mãnh, nhanh nhẹn, xoáy và biến đổi – Dũng mãnh là tấn công liên tục. Nó có nghĩa là cuộc tấn công từ mọi góc độ, tấn công với nhiều sức mạnh, tấn công với các cú đánh chất lượng cao. Do đó việc làm phong phú thêm sự đa dạng các cú tấn công và cải thiện chất lượng các cú đánh này là hiện thân của một lối đánh tích cực. Nhanh nhẹn là tốc độ. Nó luôn luôn là yếu tố quan trọng nhất của mọi phong cách chơi bóng. Tốc độ thuần tuý và xoáy đơn giản là những gì đã thuộc về quá khứ. Sự kết hợp giữa tốc độ và độ xoáy là cách mà môn thể thao này sẽ phát triển. Sự biến hóa là linh hồn của một phong cách chơi và của chỉ số IQ thể thao. Thay đổi vào đúng thời điểm sẽ tăng cường cho phong cách chơi. Chúng tôi quan niệm rằng biến hóa trước hết là để làm cho đối thủ phải chơi trò chơi của chúng ta.

6. Một vài năm trước đây, vì các cú đánh trái tay trên toàn thế giới đã được hoàn thiện hơn, các cú “đánh cổ tay” trái tay và đối giật cũng trở nên hiệu quả hơn. Điều này gây ra một sự điều chỉnh trong quan niệm chung của chúng ta. Chúng tôi đề xuất một “bất hợp lý” trong việc phát triển hợp lý phong cách chơi. Đó là nói đến việc thay thế các cú đánh mang tính kiểm soát và phòng thủ bằng các cú đánh tấn công, tấn công ngay trên các cú tấn công của đối phương. Ở một mức độ giới hạn thì phong cách này thậm chí còn tích cực hơn. Phong cách chơi bóng này sẽ ngày càng được nâng cao hơn, đi trước thời gian.

7. Trong tương lai, chúng tôi có những mục tiêu theo đuổi và kế hoạch của mình. Chúng tôi xác định sự phát triển trong tương lai sẽ là: tấn công mạnh mẽ, đối đầu mạnh mẽ, chuyển đổi mạnh mẽ, tích hợp đầy đủ, và biến hóa nhiều hơn.

Tấn công mạnh mẽ là làm phong phú thêm sự đa dạng của các cú đánh tấn công. Nó cũng mở rộng khu vực mà chúng ta có thể tấn công và do đó, nâng cao chất lượng của việc tấn công. Đó là một khái niệm đa chiều về tấn công. 

Đối đầu mạnh mẽ có nghĩa là chúng ta phải tranh giành thế chủ động trong mọi khu vực ở mọi thời điểm. Là không để cho đối phương đối đầu trong mọi cú đánh, trong mọi lúc.

Chuyển đổi mạnh mẽ có nghĩa là từ phòng thủ chuyển sang tấn công một cách mạnh mẽ. Chỉ thông qua các phương cách tấn công uy lực và sáng tạo chúng ta mới có thể làm cho việc tấn công mang tính áp đảo hơn, bởi vì trò chơi không còn là tấn công đấu với phòng thủ một cách đơn giản.

Tích hợp đầy đủ là người chơi phải nắm vững tất cả các kỹ năng và gắn chúng lại với nhau một cách khoa học và hợp lý hơn để tối đa hóa tính hiệu quả.

Biến hóa nhiều hơn là một sự phản ánh “chỉ số IQ bóng bàn” và sự hiểu biết của trò chơi. Các thay đổi xảy ra trong mọi tình huống và người chơi phải điều chỉnh cho phù hợp. Mức độ cao nhất là bản thân chúng ta, thay vì đối thủ của chúng ta, phải khai mào sự thay đổi.

Hiện giờ, môn thể thao của chúng tôi chưa hoàn toàn đạt đến mức độ đã đề cập. Tuy nhiên, rõ ràng chúng tôi đã đặt ra được mục tiêu và phương hướng. Đó là những gì chúng tôi đang phấn đấu.
IV. Trung Quốc nhìn về thực trạng của bóng bàn châu Âu.

Khách quan, Châu Âu là nơi sáng lập môn bóng bàn. Môn thể thao này đã được phổ biến sâu rộng và sở hữu một nền móng quần chúng mạnh mẽ. Thậm chí ngày nay, người hâm mộ và những người có liên quan không ít hơn so với châu Á hoặc Trung Quốc. Chúng tôi đã luôn luôn tin tưởng, và bây giờ vẫn vậy, là không thiếu tài năng hay thậm chí là thiên tài BB ở châu Âu. Khi họ làm rất tốt, họ đã ở đỉnh cao của thế giới. S. Bengtsson và Jonyer của những năm 70; Waldner, Persson, và Gatien của những năm 80 và 90; ngày nay là Boll và Samsonov; và các cầu thủ nữ như Boros, Steff, và Dodean. Họ có tất cả sự khéo léo và tài năng đáng kinh ngạc. Họ cũng đã đóng góp đáng kể và không thể nào phai mờ cho bóng bàn thế giới. Chúng tôi tôn trọng họ và chúng tôi học hỏi từ họ. Họ có tính cạnh tranh cao và tương tự như người Trung Quốc. Vì vậy họ là những hạt nhân của sự phát triển BB ở châu Âu. Chúng tôi hết lòng mong muốn cho sự trỗi dậy của bóng bàn châu Âu. Chúng ta, người châu Á và châu Âu với nhau, đã đưa ra những cuộc thi đấu tuyệt vời và cho thế giới thấy sức thu hút của môn thể thao của chúng ta. Tuy nhiên, những phân tích dựa trên lý trí cho chúng ta biết rằng có một số khía cạnh đã bị chậm và không cân đối trong sự phát triển của bóng bàn châu Âu. Theo quan điểm của cá nhân tôi, có ba lý do sau đây:

1. Sự khác biệt trong hệ thống

Bóng bàn, được trao vương miện như là một môn thể thao quốc gia được hưởng uy tín rất cao ở Trung Quốc. Giành chiến thắng vinh quang cho Tổ quốc là mục tiêu và động lực của chúng tôi. Đã có sự hỗ trợ rất lớn từ các cấp khác nhau của chính phủ, người hâm mộ và đa số công chúng. Ở Trung Quốc, các môn thể thao cạnh tranh được hoạt động mang tính quốc gia. Số lượng khổng lồ các nguồn lực tài chính và con người, một hệ thống đào tạo và thi đấu được thiết lập, đội ngũ huấn luyện nhân viên trình độ cao và sự cung cấp không ngừng các VĐV có tiềm năng cao là những lý do giữ cho Trung Quốc vượt qua các cạnh tranh trong một thời gian dài. Trong khi trò chuyện, các đối tác châu Âu của tôi đã luôn luôn bày tỏ sự ngưỡng mộ và mong muốn có một hệ thống kiểu của Trung Quốc.

Mặc dù bóng bàn là khá phổ biến với công chúng nói chung ở châu Âu, nhưng đã không có được sự quan tâm hoặc đầu tư đầy đủ. Do đó, rất nhiều tài năng xuất sắc đang hoạt động độ lập như một cá nhân riêng biệt mà không làm việc thành nhóm. Hầu như không có bất kỳ nỗ lực tập thể để các cầu thủ cạnh tranh cá nhân. Ví dụ, chỉ có một số ít các cầu thủ ở lại với nhau trong thời gian kéo dài thêm ở câu lạc bộ. Họ có ít đối tác thực hành (người cùng tập – ND). Sự đa dạng của các phong cách là rất hạn chế. Có sự chênh lệch rất lớn giữa trình độ của các cầu thủ và việc tập luyện với nhau chỉ là sự tập luyện trong nhàm chán. Như thế, các cầu thủ trẻ tài năng chủ yếu là “không được tập”. Thực tế này đã làm trầm trọng hơn các bất lợi của họ so với các VĐV Trung Quốc. Trong việc tìm kiếm các VĐV xuất sắc, việc đào tạo các VĐVđỉnh cao hoặc phát triển các tài năng trẻ, thì các khoản đầu tư đơn giản là không đủ. Gần đây, rất nhiều các giải đấu quốc gia châu Âu đã nhận ra mức độ nghiêm trọng của những vấn đề này. Họ đang làm việc trong nhiều hội thảo để trao đổi ý tưởng, các kế hoạch hành động với phía Trung Quốc. Đã có nhiều trại đào tạo mà các VĐV (châu Âu và TQ – ND) tập luyện chung với nhau. Đây là tất cả các biện pháp rất tốt để khắc phục các vấn đề, mà chắc chắn sẽ giúp thay đổi tình thế trong một ngày gần đây. Tất cả chúng ta đều phải kiên trì làm như vậy.

2. Công tác Huấn Luyện

Các huấn luyện viên ở Trung Quốc được hưởng địa vị xã hội cao và điều này là một hậu quả hợp logic. Tôi chắc chắn có thể nhìn thấy một sự khác biệt về văn hóa và thái độ ở đây. Các huấn luyện viên ở Trung Quốc là một hội đồng hoặc một tập thể khá lớn. Đối với một lực lượng các VĐV thuộc mọi lứa tuổi, chúng tôi cung cấp các huấn luyện viên chuyên nghiệp trình độ cao và họ là yếu tố quyết định có được những thành công như thế nào trong công việc đào tạo. Các huấn luyện viên Trung Quốc là những VĐV đỉnh cao nổi tiếng trước đây, đặc biệt là ở trong đội tuyển quốc gia, những huấn luyện viên này chủ yếu là các nhà vô địch thế giới và vô địch các kỳ Olympic. Họ có số lượng phong phú các thành tựu và kinh nghiệm thực tế trong các cuộc thi đấu. Sau khi nghỉ các cuộc thi đấu đỉnh cao, họ phải trải qua việc đào tạo về lý thuyết và công tác huấn luyện. Trong trường hợp này, các kinh nghiệm trực tiếp của họ được pha trộn với các lý thuyết. Họ có thể tạo ra việc sử dụng tốt nhất những gì họ đang có. Hệ thống quốc gia tạo điều kiện cho họ có cơ hội có thể cống hiến sự nghiệp bản thân hòan toàn cho môn thể thao (huấn luyện và quản lý đội bóng và làm công tác nghiên cứu) mà không có bất kỳ sự phiền nhiễu nào.

Tình hình ở châu Âu là khá khác biệt. Đa số các huấn luyện viên có rất nhiều nhiệm vụ phức tạp. Và đó là một công việc khó khăn hơn. Họ bị quá tải trong điều hành tổ chức, phối hợp nhiều khía cạnh của môn thể thao này. Những căng thẳng mà họ phải chịu đựng đã ngăn họ tập trung vào huấn luyện hoặc nghiên cứu. Ngoài ra, có rất ít các cầu thủ hàng đầu nghỉ hưu để trở thành huấn luyện viên. Điều này chắc chắn mang lại những hạn chế hoặc thậm chí là những thiệt hại cho chất lượng huấn luyện. Các cầu thủ thường phải dựa vào tài năng hoặc sự hiểu biết về môn thể thao này của chính mình. Về khía cạnh này, Đức đã làm được một công việc tuyệt vời. Môn thể thao đã được duy trì ở một mức độ rất cao bởi vì họ đã quan tâm nhiều hơn, đầu tư nhiều hơn và làm việc với một hệ thống tốt.

3. Tư tưởng chung

Chúng tôi nhận thấy rằng để phát triển sâu thêm hoặc thay thế các ý tưởng cũ, thì sáng tạo với một mục tiêu là điều cực kỳ quan trọng. Chúng tôi yêu cầu các cầu thủ trẻ của chúng tôi phải đổi mới và sáng tạo nhiều hơn. Yêu cầu tương tự đôi khi cũng được áp dụng với một số cựu binh còn ổn định trong thời gian dài. Chúng tôi quan niệm đổi mới là nhiệm vụ suốt đời. Cái mà chúng tôi phản đối nhất là mục đích sao chép. "Người mới, phong cách cũ" không phải là những gì mà chúng tôi mong muốn. Chúng tôi liên tục phải tìm kiếm những điều mới hoặc chúng tôi sẽ trở nên trì trệ và sẽ bị thua. Hiện nay, nhiều VđV quá ổn định và quá bảo thủ. Họ không chấp nhận rủi ro hoặc thử những điều mới vì sợ mất đi những gì họ đang có. Sẽ không thể đạt được nhiều thành tích mà không có những sự thay đổi hoặc cách tân.

Trung Quốc là một cường quốc bóng bàn. Chúng tôi cảm thấy có nghĩa vụ thúc đẩy và phổ biến môn thể thao này. Dưới sự hỗ trợ của Liên đoàn BB Trung Quốc, nhiều kế hoạch trong năm tới để thêm nhiều cầu thủ trẻ châu Âu đến các trại huấn luyện của Trung Quốc. Ngoài ra, Liên đoàn cũng có kế hoạch về một học viện bóng bàn chuyên nghiệp. Khi nó được thiết lập sẽ làm cho việc nghiên cứu và đào tạo của chúng ta thậm chí còn có hệ thống hơn. Sau đó, chúng tôi hoan nghênh bất kỳ những người châu Âu nào có nguyện vọng học hỏi, trao đổi các ý tưởng và để được tốt hơn trong bóng bàn tới các trung tâm này.
V. Năm sự phối hợp trong việc thực hiện một cú đánh

Trình tự 5 phối hợp đó là: phán đoán, vị trí, thời điểm, cự ly và điều chỉnh. 5 liên kết này khởi đầu và kết thúc việc thực hiện 1 cú đánh. Chúng ảnh hưởng đến sự phối hợp, tính hợp lý và độ chính xác của cú đánh. Do thực tế là mọi người chơi thường khác nhau trong cách cầm vợt, thói quen, và cảm giác, nên chúng ta không thể đòi hỏi họ phải có cú đánh hoàn toàn giống nhau. Chỉ cần cú đánh của anh ta là hợp lý và có thể thể hiện điểm mạnh của cá nhân anh ta, như thế là chấp nhận được. Sự hiểu biết của tôi về một cú đánh tốt là: phối hợp tốt, có thể khẳng định sự điều chỉnh lực đánh một cách dễ dàng, trở lại vị trí sẵn sàng, các động tác tiếp theo với tốc độ nhanh; lực và xoáy; đảm bảo độ chính xác. Giải thích chi tiết cho 5 liên kết này là như dưới đây.

1) Phán đoán:

Trong một trận đấu thực tế, nếu VĐV chắc chắn trong việc đánh giá độ xoáy, hướng và vị trí điểm rơi của bóng đối phương thì trí não của anh ta sẽ gửi đi các tín hiệu rất rõ ràng và mạnh mẽ tạo cho anh ta sự phối hợp, thư giãn và quyết đoán hơn. Ngược lại, nếu anh ta không thể nhìn thấy hoặc phán đoán đúng đắn, những hình ảnh mờ nhạt sẽ ảnh hưởng đến các tín hiệu được gửi đi. Các hiệu ứng bất lợi trong cú đánh sẽ là do dự, căng thẳng, chậm và cứng nhắc.

Có hai cách để phán đoán và nhìn bóng. Việc phán đoán là theo tiêu chí mà một người có thể đảm bảo chất lượng cú đánh của anh ta, anh ta sẽ có một sự phán đoán ban đầu trên cơ sở cái cách mà đối thủ của anh ta thường chơi. Trong trường hợp như vậy, cú trả bóng về cơ bản là được kiểm soát và các cú đánh tiếp theo của anh ta có thể được lập kế hoạch và thực hiện một cách dễ dàng hơn. Điều này sẽ mang lại hiệu ứng rất tích cực đến sự chính xác và cảm giác khi thực hiện các cú đánh.

Có ba cách để thực hiện 1 cú lừa: 

Thứ nhất, nguyên tắc cơ bản. Nếu tôi thực hiện một quả giao bóng xoáy xuống rất nặng, tôi giả sử anh ta không thể tấn công. Sau đó, tôi sẽ sẵn sàng để tấn công một cú trả bóng xoáy xuống hoặc một cú trả bóng ngắn. Một cú giao bóng xoáy lên sẽ đồng nghĩa là người ta không thể trả lại với một đường bóng xoáy xuống ngắn. Tôi sẽ vào vị trí để tấn công một cú trả bóng xoáy lên. Một cú giao bóng nhanh và dài rất có thể sẽ nhận được một cú trả bóng sâu. Tôi sẽ lùi một bước để tấn công nó. Nếu tôi chơi một cú giao bóng ngắn dọc biên, tôi sẽ ở vào vị trí mà khả năng là anh ta sẽ trả bóng chéo bàn. Điều quan trọng trên hết là khi nắm được những nguyên tắc đề phòng cơ bản, thì việc thực hiện các cú đánh sẽ trở nên rất dễ dàng. 

Thứ hai, là việc phối hợp các cú đánh. Trong các trận đấu, việc sử dụng thích đáng sự phối hợp các cú đánh sẽ có hiệu quả rất lớn. Ví dụ, VĐV Kohno, 1977 vô địch thế giới, có quả đánh thuận tay từ góc này đến góc kia của bàn. Tôi đã thực sự ngạc nhiên vì anh ta vốn không đặc biệt mạnh mẽ và nhanh nhẹn với đôi chân của mình. Nhưng anh ta luôn luôn có thời gian để đánh một cú thuận tay từ góc trái tay sau khi đã đánh một cú như thế trước đó từ góc thuận tay. Sau đó, tôi phát hiện ra rằng anh ta đã có sự kết hợp rất tốt trong cú đánh này. Anh ta đánh một cú trái tay nhanh dọc biên và sau đó chạy đến góc thuận tay chờ cú trả bóng chéo bàn. Sau đó, anh đánh một đường bóng dọc biên khác về phía trái tay của đối phương. Đối phương của anh ta đã đẩy bóng sao cho anh ta di chuyển về góc trái tay, góc mà anh ta có nhiều thời gian để đánh 1 cú thuận tay sát thủ.

Thứ ba, là chất lượng. Trạng thái an toàn cần các cú đánh chất lượng như là một sự đảm bảo. Nếu các cú đánh của bạn là mạnh mẽ và nhiều áp lực, đối thủ của bạn sẽ có nhiều cú trả bóng kém. Như thế là bạn đang ở trong tình trạng kiểm soát tốt, và tình trạng an toàn sẽ được đảm bảo. Nếu không, đối thủ của bạn có thể làm nhiều thứ mà anh ta muốn với các cú đánh của bạn. Như thế là không an toàn. Các cú giao bóng xoáy của Ma Lin, cú trái tay của Wang Hao và cú thuận tay của Wang Liqin tất cả đều có chất lượng rất cao. Vì thế, họ luôn luôn có thể dự tính dễ dàng hơn. Nhìn bóng nên được hiểu theo nghĩa đen. Chúng ta cần phải nhìn nó ở ngay tích tắc tiếp xúc. Điều này đặc biệt quan trọng trong các cú trả giao bóng. Sai lầm phổ biến nhất là nhiều VĐV nhìn toàn bộ quá trình và bị lừa bởi các chuyển động lừa đảo. Một số thì đơn giản là lười biếng và quá tự cao tự đại. Họ quá tự phụ với bản thân mình đến mức chỉ nghĩ đến những gì họ muốn làm. Họ không bao giờ phát triển một thói quen nhìn những gì mà đối thủ của họ đang làm. Chúng tôi có nhiều cách để nhìn bóng. Thứ nhất, nhìn vào 1 vị trí. Đừng nhìn vào nhiều chuyển động. Hãy nhìn vào điểm mà sự tác động sẽ xảy ra. Cú giao bóng tung cao của He Zhi Wen gồm rất nhiều các động tác nhanh. Nhìn toàn bộ quá trình sẽ cho một ấn tượng là cú giao bóng quá nhanh. Thay vào đó, ta chỉ nên quan sát không gian xung quanh eo của anh ta, nơi mà anh ta sẽ tạo ra sự tiếp xúc với bóng. Điều đó sẽ làm cho việc nhìn bóng dễ dàng hơn nhiều. Thứ hai, hãy nhìn các chi tiết.
- Góc vợt. Chúng ta có thể nhận ra rằng vợt nghiêng nhiều theo chiều thẳng đứng với các cú giao bóng xoáy lên. Với các cú giao bóng xoáy xuống, nó nghiêng theo chiều nằm ngang.
- Hướng của lực. Trong việc đánh giá, chúng ta phải quan sát hướng của lực đánh tại thời điểm tiếp xúc. Liu Gouliang luôn luôn di chuyển (vợt - ND) theo một hướng khác sau điểm tiếp xúc bóng. Chúng ta sẽ không phán đoán sai nếu chúng ta quan sát hướng của lực tại điểm tác động.
- Tốc độ của quả bóng. Cần có sự hiểu biết về hoạt động của xoáy như thế nào và bóng nảy lên ra sao. Tốc độ thay đổi theo các loại xoáy khác nhau. Ví dụ, xoáy xuống thường nhanh. Quả bóng sẽ bay chậm khi không xoáy. Bóng bắn lên trên khi đánh với mút ngược. Bóng trượt xuống khi đánh với mặt gai. Việc tinh thông về xoáy và tính chất nảy của bóng sẽ giúp việc đánh giá tốt hơn.

Đối với các trận đấu, chúng tôi đòi hỏi các cầu thủ của chúng tôi phải làm được cả hai việc : phán đoán và quan sát. Trong những tình huống bình thường, quan sát nên được ưu tiên hơn là phán đoán. Hãy cố gắng tối đa như chúng tôi đã nói về việc đánh giá và phán đoán. Chúng ta đừng để bị cuốn theo các cú đánh của đối phương. Lựa chọn tốt nhất vẫn là hãy duy trì lối chơi của riêng mình và buộc đối thủ phải chơi theo tốc độ của chúng ta.

Đánh giá là một kỹ năng. Nó xuất phát từ thực tiễn. Nếu một cầu thủ có óc phân tích nghèo nàn, anh ta sẽ phải chịu nhiều áp lực hơn và tiêu tốn nhiều năng lượng. Nó chắc chắn sẽ cản trở thành tích của anh ta. Nếu một người đã phát triển thói quen tốt về việc đánh giá trong quá trình tập luyện, thì sau đó việc đánh giá không còn là một gánh nặng. Nhờ thế, anh ta có đủ khả năng để đưa thêm xung lục vào các khu vực khác nhau và trình độ chơi bóng của anh ta sẽ được nâng lên.
2) Vị trí

Mắt xích thứ hai là vị trí để thực hiện các cú đánh. Có 2 vấn đề ở đây. Một là tư thế cơ bản. Hai là việc đi vào vị trí tốt nhất để đánh bóng. Tư thế cơ bản có nghĩa là cách mà một VĐV tự mình chọn vị trí liên quan đến bàn và bóng trước khi đánh vào bóng. Tư thế này phụ thuộc chiều cao và phong cách của người chơi vì anh ta có thể thực hiện các cú đánh thường xuyên và thoải mái nhất của mình. Xem xét về chiều cao, Wang Liqin đứng cao 1.86m. Anh ta có thể chọn một vị trí hơi xa bàn. Vị trí này cho phép anh ta tiến lên và lùi xuống một cách thoải mái. Đó là vị trí cơ bản của anh ta. Tuy nhiên, vị trí đó lại không phải là cho Deng Yaping chỉ cao 1,5 m. Cô ta có vị trí sát bàn để với tới được cho các cú đánh ngắn trên bàn. Còn về phong cách, một người đối giật mạnh và tốt thường tự mình đứng xa bàn 1 chút. Một người yếu trong việc phát lực trong các cú đánh và thường chơi hãm lực của đối phương thì nên có vị trí gần bàn hơn. Một người thích đánh thuận tay từ góc trái tay và có bộ chân nhanh nhẹn thì vị trí của anh ta có thể là ở nửa bàn phía trái tay. Một người chơi công thủ chắc chắn với đôi chân chậm thì nên có vị trí ở giữa. Vị trí này cho phép anh ta dễ thực hiện các cú đánh của mình.

Trong khi chơi thực tế, người ta có thể linh hoạt với vị trí cơ bản của mình. Đôi khi, nó phụ thuộc vào các đối thủ và các cú đánh bóng sang của họ. Một người có thể ở gần bàn hơn hoặc lùi ra sau một chút trong một số trường hợp nào đó, nhưng phải trở lại vị trí cơ bản càng sớm càng tốt. Một sai lầm rất phổ biến là nhiều người chơi có vị trí quá gần bàn nhằm muốn tăng tốc độ. Nhưng sau đó, những cú đánh vào rất gần với thân người của họ đã khiến họ phải lùi ra sau một cách thường xuyên. Điều này dẫn đến làm chậm các động tác, các cú đánh bị yếu, và các cú đánh thiếu chuẩn xác. Trong thực tế, di chuyển về phía trước là nhanh nhất. Sau đó, là di chuyển theo chiều ngang. Chậm nhất là di chuyển lùi lại sau. Vì vậy lời khuyên của tôi là không nên có vị trí quá gần bàn. Hãy chắc chắn rằng bạn nên di chuyển về phía trước hoặc sang ngang thường xuyên hơn. Đây là những lựa chọn tốt nhất.

Vị trí đánh là nói đến các mối quan hệ giữa cánh tay, cơ thể, và bàn chân để có được một vị trí khả dĩ hơn cho cú đánh. Điều quan trọng sống còn là sự chắc chắn. Lấy cú đánh thuận tay làm ví dụ : khi một người đã sẵn sàng, cơ thể của anh ta hơi nghiêng ra sau về phía bên phải. Bóng, bàn tay và cơ thể tạo thành một tam giác. Nếu ba điểm nằm trên một mặt phẳng (mặt phẳng thân người – ND), thì sẽ không có trung tâm trọng lực hoặc sức mạnh để đánh bóng. Lời dặn đầu tiên của hầu hết các huấn luyện viên là một người phải đánh các cú đánh ở phía trước người anh ta. Việc đánh một cú đánh ở bên cạnh hoặc phía sau sẽ là chống lại chính bệ đỡ. Hơn nữa, cánh tay không nên quá xa khỏi cơ thể bởi vì người ta sẽ mất trọng tâm và điểm tựa. Tình huống duy nhất, trong đó cánh tay có thể được thoát ly ra khỏi trọng tâm là khi chơi một cú đánh ngắn. Ngoài tình huống này, cánh tay và trung tâm của trọng lực là trong 1 khối ở hầu hết thời gian. 

Để phối hợp phần trên cơ thể và trọng tâm, người chơi bóng phải đẩy cả hai theo cùng một hướng. Trong trường hợp này, sự phối hợp giúp đơn giản hóa cú đánh. Trong việc thực hành động tác chân, nhiều vận động viên chuyên nghiệp tập chạy nặng. Tuy nhiên, các di chuyển và các bước ngắn là hầu như không được áp dụng trong các trận bóng bàn thực tế. Lý do chính là những bước nhỏ (bước nhảy) đã bị mất tích trong thực tế. Các bước nhảy là đặc biệt quan trọng trong việc điều chỉnh vị trí và di chuyển ngay trước cú đánh. Ngoài ra còn có một liên kết giữa bước nhảy và nhịp điệu của động tác. Một VĐV cần phải cố gắng để làm chủ sự phối hợp này.
3) Thời điểm

Liên kết thứ ba, thời gian, là một vấn đề mà bao gồm rất nhiều thứ. Thông thường, chúng tôi chia thời gian để đánh bóng thành 5 thời điểm đặc biệt: 1. Bóng mới đi lên (từ bàn – ND), 2. bóng đã lên cao, 3. bóng đạt đỉnh cao nhất sau cú nảy từ bàn, 4. bóng bắt đầu hạ thấp, và 5. bóng đã hạ thấp. 

Việc đánh cú đánh tại thời điểm bóng vừa bắt đầu lên là tương đối dễ dàng. Tuy nhiên, điểm này thấp hơn so với lưới và bóng đang rất nhanh. Điểm này cũng khó để đưa nhiều lực vào cú đánh và việc làm chủ kỹ thuật này là nhiệm vụ không dễ dàng. Một số cầu thủ theo đuổi tốc độ cao một cách mù quáng. Vì vậy, họ cố gắng đánh thật nhiều cú đánh vào thời điểm này. Đây là những gì mà chúng ta gọi là "giả nhanh" bởi vì các cầu thủ tự mình không thể chắc chắn là anh ta đã tự tạo ra cú đánh hay không. 

Đánh vào cuối quỹ đạo đi lên của bóng là tốt nhất. Xoáy đã không còn hiệu lực đầy đủ của nó. Người chơi có đủ thời gian để chuẩn bị. Lúc này dễ dàng hoặc là đặt sức mạnh vào cú đánh hoặc là làm chệch hướng lực đánh của đối phương. Và anh ta có thể thực hiện cú đánh vừa nhanh vừa chủ động hướng đánh. Vì thế các cú đánh tại thời điểm này sẽ tạo ra kết quả hiệu quả nhất. Theo như chúng tôi có thể nhớ, các VĐV chơi các cú tấn công tốt nhất của họ khi các cú đánh được thực hiện thường xuyên tại thời điểm này. Chúng ta nên nhìn nhận thời điểm này như là thời điểm chính để áp dụng.

Đánh vào bóng ở đỉnh của cú nảy (bóng lên cao nhất – ND) có lẽ là dễ nhất và ổn định. Người chơi nhận được một quỹ đạo bóng cao và có rất nhiều thời gian để “làm việc” với nó. Nhưng cũng có những hạn chế. Xoáy vẫn có hiệu lực. Nó không còn dễ dàng để đánh nhanh và chủ động. Cú đánh sẽ không mạnh mẽ và có thể đem đến một số sai sót. Vì vậy áp dụng thời điểm này như là thời điểm phổ biến rõ ràng là đã lỗi thời.

Đánh vào bóng tại giai đoạn đầu khi bóng giảm độ cao chỉ có thể là một biện pháp bổ sung. Nó chỉ nên thỉnh thoảng được sử dụng khi xoáy của đối phương là rất mạnh và chúng ta đã ra khỏi vị trí. Đánh bóng vào thời điểm này vẫn chịu xoáy mạnh và khó khăn trong việc điều chỉnh và chủ động về hướng. 

Đánh bóng vào thời điểm cuối của quỹ đạo bóng (bóng đã xuống thấp - ND) là ít khả quan nhất. Ngoại trừ việc lốp bóng hoặc phải cứu bóng trong sự tuyệt vọng, chúng ta cố gắng không nên đánh bóng vào thời điểm này.
4) Cự ly

Liên kết thứ tư là không gian cho việc đánh bóng. Chủ yếu, chúng ta đang nói về không gian giữa bóng và vợt trước khi đánh. Thông thường, khi ở xa sẽ dễ dàng hơn để truyền lực. Tuy nhiên khi các cú đánh được huy động toàn bộ sức mạnh thì có xu hướng là dễ mắc các sai sót và không chắc chắn. Ngược lại, khi đánh ở gần hơn sẽ dễ dàng hơn để điều chỉnh và lợi dụng lực của đối phương mặc dù thiếu lực riêng của chúng ta. Dựa trên lý thuyết này, chúng tôi chọn khoảng cách phụ thuộc vào các cú đánh. Nếu có một cơ hội để dứt điểm hoặc chơi một cú đánh mạnh mẽ, thì khoảng cách cần phải xa hơn sao cho có thể đặt được nhiều sức mạnh vào cú đánh. Ngược lại, với một cú đánh trên bàn sẽ cần một khoảng cách ngắn. Khoảng cách dài sẽ chỉ làm cho cú đánh quá quyết liệt và ảnh hưởng đến độ chính xác của nó.

Nói chung có bốn kịch bản của trận đấu: cơ hội dứt điểm, trong 1 cuộc tấn công, loạt bóng nhanh dài, và phòng thủ chủ động. Tất cả các cú đánh đều rơi vào bốn kịch bản này. Và tất cả các chuyển động bao gồm nhiều yếu tố phổ biến như trọng tâm, đánh bóng, khoảng cách, lực .v.v. Vì vậy, chúng tôi phối hợp tất cả các vấn đề này với nhau trong khi tập luyện. Khi dứt điểm hoặc cú giật sát thủ được thực hiện, điều sau đây sẽ xảy ra. Có sự thay đổi lớn của trọng tâm. Có một cú đánh mạnh để truyền nhiều lực hơn. Quả bóng ở xa vợt. Đây là cú đánh "lớn". Khi một cầu thủ đang trong 1 cuộc tấn công, quỹ đạo bóng thường thấp. Bắn nhanh. Sự thay đổi của trọng tâm, cú đánh, khoảng cách, và lực là ít hơn. Chúng ta có thể gọi là cú đánh “trung bình”. Trong quá trình loạt đánh nhanh kéo dài và phòng thủ chủ động, chúng ta có các cú đánh chắc chắn hơn và cũng nhiều khó khăn hơn. Vì vậy, sự thay đổi là nhỏ, cú đánh nhỏ, khoảng cách ngắn và lực đánh nhỏ sẽ được sử dụng. Khi các yêu cầu này được đáp ứng phù hợp, chính xác và cảm giác tốt thì những cú đánh sẽ được đảm bảo.